شب يَلدا يا شب چلّه بلندترين شب سال در نيمكرهٔ شمالي زمين است. اين شب به زمان بين غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرين روز پاييز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دي (نخستين روز زمستان) اطلاق ميشود. ايرانيان و بسياري از ديگر اقوام شب يلدا را جشن ميگيرند. اين شب در نيمكره شمالي با انقلاب زمستاني مصادف است و به همين دليل از آن زمان به بعد طول روز بيشتر و طول شب كوتاهتر ميشود. واژهٔ «يلدا» ريشهٔ سرياني دارد و بهمعناي ولادت و تولد است. منظور از تولد، ولادت خورشيد (مهر/ميترا) است. روميان آن را ناتاليس آنايكتوس يعني روز تولد مهر شكست ناپذير مينامند. ابوريحان بيروني از اين جشن با نام ميلاد اكبر نام برده و منظور از آن را ميلاد خورشيد دانستهاست. تاريكي نماينده اهريمن بود و چون در طولاني ترين شب سال، تاريكي اهريمني بيشتر ميپايد. اين شب براي ايرانيان نحس بود و آتش ميافروختند تا تاريكي و عاملان اهريمني و شيطاني نابود شده و بگريزند. مردم گرد هم جمع شده و شب را با خوردن، نوشيدن، شادي و پايكوبي و گفتگو به سر ميآوردند و خواني ويژه ميگستردند و هرآنچه ميوه تازه فصل كه نگاهداري شده بود و ميوههاي خشك در سفره مينهادند.
هندوانه يادآور گرماي تابستان و حرارت است. باور بر اين است، اگر مقداري هندوانه در شب يلدا بخوريد در سراسر زمستان طولاني، سرما و بيماري بر شما غلبه نخواهد كرد و اين باور، با خواص هندوانه كه سرشار از ويتامينهاي A و B و C ميباشد مطابقت دارد. البته از نظر طب سنتي ايران در شب يلدا بايد غذاهاي گرم خورده شود. ميوه مخصوص اين شب كدو تنبل است كه داراي طبيعت گرم ميباشد. هندوانه مخصوص چله تابستان ميباشد نه زمستان چون طبيعت هندوانه سرد است و در فصل گرم بايد خورده شود. همچنين كدو تنبل در تقويت قواي مغز نيز بسيار مؤثر ميباشد.
با خريد محصولات ايراني(آجيل ايراني، ميوه ايراني، شيرينيجات و خشكبار ايراني)، شب يلدا را ايراني برگزار كنيم.
منبع: همشهري